.png)
Het voorjaar staat voor de deur en met de langere dagen en het warmer wordende weer, komt ook de tijd om ons energieker en gezonder te voelen. Het is de perfecte periode om je immuunsysteem een boost te geven met deze wilde bessen snoepjes met immunostimulerende kruiden, vooral nu we de overgang van de winter naar het voorjaar maken. Wilde bessen, zoals vlierbessen, rozebottel, duindoorn, meidoorn, appelbes en sleedoorn, bieden een natuurlijke en smakelijke manier om je lichaam te ondersteunen. Ook kun je bijvoorbeeld kiezen voor schisandrabessen (Schisandra chinensis) of gojibessen (Lycium barbarum) voor een Aziatische touch. Beide bessen staan bekend om hun adaptogene en immunostimulerende eigenschappen. Ontdek je hoe je met wilde bessensnoepjes niet alleen kunt genieten van een heerlijk tussendoortje, maar ook kunt profiteren van de voordelen voor je immuunsysteem. Bovendien bevatten deze snoepjes immunostimulerende kruiden zoals rode zonnehoed (Echinacea spp.) en heemstwortel (Altheae officinalis).
Wilde bessen snoepjes met immunostimulerende kruiden op basis van Agar-Agar
Veel homemade snoepjes bevatten gelatine, wat geen optie is voor veganisten en mensen die bepaalde religieuze diëten volgen. Maar hoe krijg je een gelatineachtige textuur zonder gelatine? Het antwoord ligt in agar-agarpoeder.
Agar-agar, afkomstig van het Maleis, verwijst naar de roodwieren waarvan het poeder wordt gewonnen. Vaak aangeduid als agar, bestaat het uit een polysacharide genaamd agarose en een mengsel van moleculen genaamd agaropectine. Deze stoffen vormen de celwanden van bepaalde soorten rode algen. Bij de verwerking tot eetbare agar-agar wordt de agaropectine verwijderd, waardoor bijna puur agarose overblijft. Agar-agar wordt verkocht in strips, vlokken of poedervorm en wordt veel gebruikt in de keuken. Maar je kunt het niet zomaar toevoegen aan een mengsel en verwachten dat het gel vormt. De polysachariden uit Agar moet worden geactiveerd door te koken, wat het perfect geschikt maakt voor het maken van deze wilde bessen snoepjes.
Gebruik voor het beste resultaat puur agar-agarpoeder zonder toevoegingen. Sommige producten die agar worden genoemd, bevatten slechts een deel agar, dus lees altijd het etiket. Als je alleen agarvlokken hebt, heb je ongeveer drie keer zoveel nodig als van het poeder. Omdat vlokken sneller klonteren, kun je een staafmixer gebruiken voor een gladde gummy-massa. Als je een agar-mix met andere ingrediënten hebt, kunnen deze de textuur beïnvloeden. Bereken in dat geval hoeveel pure agar er in het mengsel zit. Bijvoorbeeld, als het mengsel 30% agar-agar bevat, heb je drie keer zoveel nodig. Let op: Agar kan niet zo goed tegen sterke zuren zoals citroensap.
Textuur, hoe verschilt een agar-snoepje van een gelatine-snoepje?
Agar-agar zorgt niet voor dezelfde textuur als gelatine. Het creëert een glanzende, smaakvol snoepje met een aangename ‘squish’, perfect voor snoepvormpjes, maar de ‘bite’ is net iets anders. Het is minder 'chewy' dan gelatine snoepjes.Als je ooit Japanse fruitgelei hebt geproefd, zul je de textuur herkennen. Hoe meer agar je gebruikt, hoe steviger het snoepje zal zijn. Ik geef de voorkeur aan het gebruik van zo min mogelijk agar voor de beste textuur en smaak. Een overdaad kan wat zeewierachtig smaken. De houdbaarheid van deze snoepjes is beperkt. Bewaar het daarom in de koelkast of in de diepvries.
Poly.... wat?
Laten we kort in gaan op de polysachariden die in veel van de ingrediënten voorkomen en invloed hebben op het versterken of moduleren van ons immuunsysteem. Poly-sachar-iden, ofwel meervoudige suikerketens, zijn complexe koolhydraten opgebouwd uit lange ketens van monosachariden (suikermoleculen) die via glycosidische bindingen met elkaar verbonden zijn. Polysachariden spelen een cruciale rol in planten, zowel voor structuur, energieopslag en vochthuishouding.
Polysachariden kunnen worden ingedeeld op basis van hun samenstelling:
Homopolysachariden
Homopolysachariden bestaan uitsluitend uit één type monosacharide. Deze homopolysachariden komen in alle planten voor omdat het de basis is van het organisme. Voorbeelden hiervan zijn:
Zetmeel (opgebouwd uit glucose): een belangrijke energiebron in planten en dienen als belangrijke voedingsstof voor mensen.
Glycogeen (glucose): de opslagvorm van koolhydraten in dieren en mensen.
Cellulose (glucose): een structurele component van planten, die onverteerbaar is voor mensen maar belangrijk is als voedingsvezel.
Heteropolysachariden
Heteropolysachariden bestaan uit verschillende soorten monosachariden. Voorbeelden hiervan zijn:
Pectine (galacturonzuur en andere suikers): een belangrijk verdikkingsmiddel in voeding en een prebioticum.
Slijmstoffen (mucopolysachariden), deze stoffen zijn in staat veel water aan te trekken en zo een slijmerige massa te vormen wat verzachtend en ontstekingsremmend werkt op slijmvliezen van de spijsvertering, urinewegen en luchtwegen.
Gommen in bepaalde plantenharsen zoals mirre en olibanum.
Hyaluronzuur (glucuronzuur en N-acetylglucosamine): een essentieel bestanddeel van bindweefsel en gewrichtsvloeistof.
Planten die rijk zijn aan immunomodulerende en -stimulerende heteropolysachariden zijn onder andere rode zonnehoed (Echinacea spp.), astragalus (Astragalus membranaceus), Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus), gladde iep (Ulmus rubra), en goudsbloem (Calendula officinalis), waarbij de concentratie het hoogst is in de bijna openende bloemknoppen.
Daarnaast bevatten heemstwortel (Althaea officinalis), zoethout (Glycyrrhiza spp.), lariks (Larix spp.), smeerwortel (Symphytum officinale), rozenbottels (Rosa spp.), lijnzaad (Linum usitatissimum), xanthaangom, mirre (Commiphora spp.) en olibanum (Boswellia spp.) aanzienlijke hoeveelheden heteropolysachariden. Ook de schillen van vruchten (rijk aan pectine) en vrijwel alle eetbare en medicinale paddenstoelen bevatten deze polysachariden, vaak in de vorm van β-glucanen. Maar ook zeewieren bevatten veel heteropolysachariden, want zoals eerder genoemd speelt agar-agar (een rode alg) een belangrijke rol als gelvormer in onderstaand recept
Fructanen
Fructanen zijn polysachariden die bestaan uit ketens van fructosemoleculen, meestal met een eindstandig glucosemolecuul. Ze behoren tot de oplosbare voedingsvezels en komen veel voor in planten, waar ze dienen als energieopslag en mogelijk ook als bescherming tegen droogte en kou.
De bekendste fructaan is inuline, een belangrijke prebiotische voedingsvezel die de groei van gunstige darmbacteriën stimuleert. Inuline komt vooral voor in wortelgewassen en de wortels van wilde planten met een therapeutische toepassing, zoals cichorei (Cichorium intybus), paardenbloemwortel (Taraxacum officinale), grote klis (Arctium lappa), rode zonnehoed (Echinacea spp.) en heemstwortel (Althaea officinalis).
Immunomodulerende polysachariden ondersteunen zowel de aangeboren als adaptieve immuniteit door immuuncellen te activeren en de productie van cytokinen te moduleren. Ze helpen ontstekingsreacties in balans te brengen: stimuleren bij infecties en remmen bij overactiviteit, zoals bij auto-immuunziekten. Daarnaast beschermen sommige polysachariden de slijmvliezen van luchtwegen en darmen, ondersteunen ze weefselherstel, en werken ze als prebiotica, waardoor ze de darmflora en daarmee het immuunsysteem versterken.
Door kruiden en paddenstoelen met deze stoffen te gebruiken, kan het lichaam op natuurlijke wijze worden ondersteund bij zowel acute als chronische klachten.
Immunomodulerende polysachariden zijn wateroplosbare verbindingen die vrijkomen bij verhitting in water. Dit betekent dat bij het bereiden van een decoct (afkooksel), deze bioactieve stoffen worden geëxtraheerd en beschikbaar komen voor opname. In onderstaand recept maken we gebruik van een decoct als
Wilde bessensap
Voor dit recept heb je eerst wilde bessensap nodig. Gezien de tijd van het jaar gebruiken we hiervoor gedroogde bessen! Je kunt een selectie maken van bessen naar eigen keuzen.
In dit recept gebruik ik vlierbes, appelbes, rozenbottel, duindoorn en een klein beetje schisandra voor de Aziatische touch! Maar je kunt ook denken aan sleedoorn, meidoorn, bosaardbei, bosbessen of cranberry. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Ingrediënten
2 kopjes gedroogde biologische wilde bessen naar keuze
1/4 kop gedroogde rode zonnehoed
1/4 kop gedroogde heemstwortel
6 kopjes heet water
Optioneel: 4 kruidnagels
Optioneel: 3 kardemompeulen
Optioneel: 1 steranijs
Optioneel: verse biologische gember, grof gehakt (ongeveer 3 dobbelstenen)
Bereiding:
Week de gedroogde bessen, kruiden en evt. de specerijen in heet water voor ongeveer 4 tot 8 uur. Je kunt dit bijvoorbeeld in de avond klaar maken zodat de de volgende morgen direct aan de slag kunt gaan.
Kook vervolgens de bessen, wortels en specerijen tot het water met de helft is verminderd.
Zeef het af en druk zoveel mogelijk vocht eruit.
Nu de wilde bessen snoepjes!
Hiervoor heb je kleine vormpjes nodig. Het makkelijkste zijn kleine silicone vormen zodat de snoepjes na het stollen er makkelijk uit gehaald kunnen worden.
Ingrediënten:
1 kopje ongezoet biologische wilde bessensap zoals je eerder hebt gemaakt
1 theelepel zuivere agar-agarpoeder of 3 theelepels agar-agarvlokken
6 eetlepels biologische suiker of siroop.
Bereiding
Maak de siliconen vormpjes schoon en droog. Zet ze op een bord of dienblad dat in de koelkast past en zet ze opzij.
Klop in een kleine pan met zware bodem alle ingrediënten goed door elkaar op middelhoog vuur totdat het agar-agar volledig is opgelost.
Blijf kloppen terwijl het mengsel aan de kook komt (ongeveer 5 minuten).
Laat het mengsel 1-2 minuten zachtjes koken terwijl je blijft kloppen. Dit activeert de agar-agar. De vloeistof blijft dun, maar je zult zien dat er zich een laagje begint te vormen langs de randen van de pan.
Laat het mengsel 4-5 minuten afkoelen voordat je het in de vormpjes giet.
Gebruik een lepel om de vormpjes te vullen.
Zet de vormpjes in de koelkast en laat ze volledig opstijven (ongeveer 30 minuten) voordat je de snoepjes uit de vorm haalt.
Bewaar de snoepjes in een luchtdichte container in de koelkast (3-5 dagen). Ze kunnen ook 2-3 maanden worden ingevroren.
Wil jij op de hoogte blijven van alle recepten van Eleoflora? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief
Bronnen
Ahmadi, F. (2024, October 9). Phytochemistry, mechanisms, and preclinical studies of Echinacea extracts in modulating immune responses to bacterial and viral infections: A comprehensive review. Antibiotics (Basel), 13(10), 947.
Dobrange, E., Peshev, D., Loedolff, B., & Van den Ende, W. (2019, October 16). Fructans as immunomodulatory and antiviral agents: The case of Echinacea. Biomolecules, 9(10), 615.
Karimi, S., Ghanbarzadeh, B., Roufegarinejad, L., & Falcone, P. M. (2021, December). Polysaccharide extracted from Althaea officinalis L. root: New studies of structural, rheological and antioxidant properties. Carbohydrate Research, 510, 108438.
Shen, Y., Zhao, H., Wang, X., Wu, S., Wang, Y., Wang, C., Zhang, Y., & Zhao, H. (2024, October 25). Unraveling the web of defense: The crucial role of polysaccharides in immunity. Frontiers in Immunology, 15, 1406213.
Comments