Vlierbes & Rozenbottel Elixer

De overgang van zomer naar herfst is het perfecte moment om de kracht van de natuur te vangen in verwarmende bereidingen: Vlierbes & Rozenbottel Elixer. Vlierbessen en rozenbottels rijpen in september volop en samen vormen ze een krachtige basis voor een traditioneel elixer. In combinatie met een tinctuur van citroengras, kaneel en gember vormt dit een krachtige samenstelling die je weerstand ondersteunt tijdens de koudere dagen. Door de toevoeging van honing krijgt dit recept niet alleen een weldadige smaak, maar ook extra verzachtende en verwarmende eigenschappen. In dit artikel leer je stap voor stap hoe je een vlierbes & rozenbottel elixer maakt met honing en kaneel.

Wat is een elixer?

Een elixer is een vloeibare bereiding waarin medicinale planten worden geëxtraheerd in alcohol, vaak gecombineerd met honing om smaak en werking te verzachten. Waar tincturen vooral medicinaal en krachtig zijn, is een elixer zachter en aangenamer in gebruik.

De combinatie van 50% ethanol en honing zorgt voor een goede conservering, terwijl de werkzame stoffen uit de bessen en kruiden behouden blijven.

Waarom vlierbes en rozenbottel in een elixer?

• Vlierbes (Sambucus nigra) → rijk aan anthocyanen en flavonoïden, ondersteunt het immuunsysteem en werkt antiviraal.

• Rozenbottel (Rosa canina) → krachtige bron van vitamine C en antioxidanten, helpt weerstand opbouwen.

• Honing → geeft een zachte, aangename smaak en draagt bij aan de lichte conservering van het elixer.

• Citroengras, kaneel en gember → verwarmend en licht stimulerend, past perfect in herfstige bereidingen.

Samen vormen ze een harmonieuze blend die je weerstand ondersteunt tijdens koude en donkere maanden.

---

Benodigdheden

• Voor de honinginfusie

  • 90 gram verse vlierbessen (Sambucus nigra)

  • 90 gram verse rozenbottels (Rosa canina of andere soorten)

  • c.a. 350 gram honing (bij voorkeur lokaal) of dadelstroop als vegan optie.

• Voor de tincturen: totaal 200 ml van 60% ethanol

  • 100 ml Citroengras-tinctuur

  • 80 ml Ceylon kaneel-tinctuur

  • 20 ml Gember tinctuur

Bereiding stap voor stap

• Maak het tinctuurcomplex

  • Voeg de tinctuur van citroengras, kaneel en gember samen.

  • Totaal is dat 200 ml - 60% ethanol

    
    

• Maken van de honinginfusie

  • Ontsteel en was de vlierbessen.

  • Maak de rozenbottels schoon (ontkronen en zaadjes verwijderen).

  • Verwarm de honing (of dadelstroop) licht tot het iets vloeibaarder wordt.

  • Voeg de bessen toe aan de honing.

  • Extraheer de vlierbessen en de rozenbottels in de honing op een constante temperatuur van 55°C voor 6 uur.

  Het makkelijkst is een yoghurtmachine te gebruiken met temperatuurinstelling voor het maken van oliemaceraten. Deze worden nooit warmer dan 55 °C

  Let op: de enzymen in de honing gaan verloren door de langdurige verwarming tijdens het infuseren. Voor inwendig gebruik is dat geen probleem, omdat de therapeutische waarde dan vooral afkomstig is van de bioactieve stoffen uit de vlierbessen, rozenbottels en kruiden. De honing dient om de smaak te verbeteren en als onderdeel van de conservering. De enzymatische werking is vooral relevant bij uitwendig gebruik.
  

• Afzeven

  • Zeef de honing af als deze nog warm is en laat het uitlekken. Druk niet te veel uit omdat er anders teveel vocht mee komt.

  • Je hebt altijd iets verlies van de honing

  • De resten kun je gebruiken door het te pureren en als 'jam' te gebruiken op toast of taartjes.

    
    

• Elixer maken

  • Meet 280 ml geinfuseerde honing af en giet hier de 200 ml tinctuur bij.

  • Gebruik een staafmixer om een stabiele emulsie te krijgen.

  • Het ethanolpercentage is nu gedaald tot 25%, genoeg om het voor een jaar te conserveren.

  
  

• Bottelen en bewaren

  • Giet het elixer in donkere flesjes en label het nauwkeurig met naam en datum van bottelen.

  • Bewaar het elixer in de koelkast

  • Tot ongeveer 1 jaar houdbaar

  • Schudden voor gebruik is aan te raden omdat er mogelijk scheiding van honing en ethanol optreed.

Gebruik

Het vlierbes & rozenbottel elixer kan op verschillende manieren worden toegepast:

• 1 theelepel puur, bij de eerste tekenen van verkoudheid.

• Een scheutje in warm water of kruidenthee als verwarmende drank.

• Als smaakvolle basis in een winterse punch of mocktail.

Dosering: doorgaans 1–3 theelepels per dag.

---

Dit verwarmende vlierbes & rozenbottel elixer met honing en kaneel is een prachtig voorbeeld van hoe je seizoensingrediënten kunt omtoveren tot een krachtig én smakelijk middel voor de winterapotheek.

Wil je meer leren over het maken van dit soort bereidingen en ontdekken hoe je planten in de volle breedte kunt inzetten? In de Opleiding Herborist & Fytotherapie van Eleoflora leer je werken met tincturen, siropen, oliemaceraten, hydrolaten en elixers – en hoe je ze verantwoord toepast in de kruidengeneeskunde.

🌿 Benieuwd geworden? Ontdek de opleiding en laat je inspireren door de rijkdom van de plantenwereld.